Lichtplan maken – De basis voor een sfeervolle woning

Welke soorten verlichting zijn er?

Voordat we dieper ingaan op het stappenplan, vertellen we eerst over de verschillende soorten verlichting. Want als je dacht dat dit één pot nat is, is het maar goed dat je op dit artikel bent gestuit.

Waar we al voorbeelden gaven over een ruimte die aandoet als een kille dokterspraktijk of een schemerige date setting, zijn er nog veel meer soorten verlichting die juist wel of niet bij de ruimte passen. Om ervoor te zorgen dat de ruimte tot zijn volle potentie wordt benut, dien je rekening te houden met de volgende vier soorten:

1. Basisverlichting

De basis- of algemene verlichting is dat lampje die je even aandoet wanneer je de ruimte binnenloopt. Het geeft voldoende licht aan een ruimte en komt zo dicht mogelijk in de buurt van natuurlijk daglicht. Deze soort is vaak bevestigd aan het plafond, als traditionele plafondlamp of spots. In combinatie met een dimmer, kan het licht afhankelijk van de setting en activiteit worden gedempt. 

2. Werkverlichting

De werk- of functionele verlichting helpt je bij het uitvoeren van een bepaalde activiteit. In de woonkamer kun je denken aan een leeslampje, in de keuken boven het werkblad voor tijdens het snijden en koken. Ook hier is het fijn om op sommige aansluitpunten een dimmer te hebben zodat het afhankelijk van de activiteit kan worden gedempt: van overdag werken aan de eettafel, tot ‘s avonds gezellig dineren. 

3. Sfeerverlichting

Deze soort, waarbij alles draait om de sfeer, is natuurlijk onze grote favoriet. Het is een kans op uit te pakken en je ‘stijlstempel’ te drukken. Denk aan die stylish tafellamp met een uitgesproken voet en/of kap, die hippe wandlampjes of die statement stalamp. Over het algemeen hebben deze lampen een lagere lichtopbrengst, maar zorgen ze voor een aangename ambiance. Bij het uitzoeken van dit soort lampen, is het handig om van tevoren de interieurstylist in je naar boven te halen en een moodboard te maken. Hierbij zorg je ervoor dat de lampen binnen je gewenste woonstijl passen en er eenheid in de ruimte(s) ontstaat. 

4. Accentverlichting

Wanneer je de aandacht op bepaalde plek of een object in huis wil vestigen, kun je werken met accentverlichting. Denk bijvoorbeeld aan een spot voor een schilderij, een decoratief item in een nis, of een bepaalde muur (bijvoorbeeld een rauwe bakstenen muur in een industrieel interieur of een urban loft).

Stappenplan voor het maken van een lichtplan

Goed. Nu je de vier soorten verlichting weet en de essentie van een goed functionerend lichtplan begrijpt, is het tijd om de stappen voor dit plan te bespreken. 
We hebben dit plan opgedeeld in drie overzichtelijke stappen. Wanneer je deze een voor een doorloopt, zal je niet alleen zien dat zelf een lichtplan maken echt goed te doen is, maar ook dat je zo tot een succesvol eindresultaat komt. 

Stap 1 – Maak een plattegrond en bepaal de functie van de ruimte

Het handigste is om een plattegrond te maken. Hierin neem je alle maten, meubels en wanddecoratie op. Geef ook aan waar je welke activiteit uitvoert. Bijvoorbeeld die luie stoel in de hoek waar je graag leest, de zithoek waar je veel borrelt met vrienden of de keuken waarin je zowel werkt, kookt en ‘leeft’.

Stap 2 – Aansluitpunten overwegen en eventueel (her)aanleggen

Wanneer je in een nieuwbouwhuis gaat wonen en deze nog volop onder constructie is, kun je misschien nog wat schuiven met de aansluitpunten. Maar wanneer je in een bestaand huis woont, zal je het waarschijnlijk doen met de plekken die je nu hebt. Houd hier dus rekening mee, en markeer alle aansluitingen in je plattegrond. 

Stap 3 – Verschillende soorten verlichting kiezen (basis, werk, sfeer)

Nu ga je per soort de verlichting kiezen die bij jouw woon- en levensstijl past. Zoals we al eerder zeiden helpt het om hierbij een moodboard te maken. Zo voorkom je dat je een ratjetoe aan lampen krijgt. Ook een goede tip: veel interieurmerken hebben verschillende soorten lampen in dezelfde ‘familie’. Denk aan lijn X die bestaat uit een tafel-, wand-, sta- en hanglamp. In onze Westwing Collection vind je ook verschillende lijnen voor elke stijl. Aan het einde van dit artikel vind je onze bestsellers. Extra tip! Werk met dimmers en schakelaars. Zo kun je altijd je verlichting makkelijk aanpassen.

Voorbeeld lichtplan voor de verschillende ruimtes in huis

Hieronder delen we een voorbeeld voor een lichtplan voor de verschillende ruimtes in huis. Verderop in het artikel gaan we verder in op elke ruimte met praktische tips. In ons lichtplan zijn we uitgegaan van alle type verlichting: van sfeer tot functioneel. We hebben de verschillende aansluitingen aangeduid door te werken met een legenda. Zo houd je het overzichtelijk.

Tips voor het maken van een lichtplan voor verschillende ruimtes in huis

Heb je het stappenplan gevolgd en de plattegrond getekend? Hieronder delen we onze tips voor 4 verschillende ruimtes in huis: de keuken, woon-, slaap- en badkamer.

De woonkamer – sfeervolle en functionele verlichting

Een woonkamer vervult verschillende functies. We werken, relaxen en eten hier. Vandaar dat het maken van een lichtplan voor deze ruimte de uitdaging het grootst is.

Heb je het stappenplan van hierboven gevolgd? Dan volgen hieronder nog 2 extra tips voor het maken van een lichtplan voor deze multifunctionele ruimte:

1. Dimmers – deze zijn onmisbaar voor de verlichting in de woonkamer. Zo kun je de verlichting op elke activiteit afstemmen..
2. Harmonie – ga voor lampen in dezelfde stijl zodat het een geheel wordt.

De keuken – praktisch en helder lichtplan maken

Zoals het stappenplan beaamt, start je met het maken van een plattegrond waarin je de ruimte zo goed mogelijk weerspiegelt. Denk aan het opnemen van de exacte maten, waar je welke ruimte voor wat gebruikt, en waar alle aansluitingen zijn aangesloten. 

De basisverlichting, dus dat lampje die je even aandoet wanneer je de keuken binnenloopt en de ruimte direct verlicht, spreekt redelijk voor zich. Daarom vertellen we hieronder meer over twee andere punten waar je extra rekening mee houdt in de keuken. 

Punt 1: zien wat je snijdt, kookt en bakt

Heel gezellig en knus hoor, een schemerige keuken, maar niet erg praktisch. Want tijdens het koken is het wel zo handig als je kunt zien hoeveel zout er nou echt in die pan verdwijnt en of je je groente veilig aan het snijden bent. Voldoende functionele verlichting, met een hogere Lumen en Kelvin, is dus zeker een vereiste in de keuken. Installeer daarom extra spots of strips boven het werkblad. Geen aansluitpunten meer over, maar is de ruimte nog steeds te donker? Plak dan een aantal ledstrips op onder de keukenkastjes en/of de afzuigkap.  

Punt 2: tafelen in sfeer

In veel Nederlandse woningen zit het eetgedeelte in of vlakbij de keuken. En alhoewel we graag zien wat er op ons bord ligt, is ‘gezellig eten’ in enkel werkverlichting weer iets te veel van het goede. Liever een dimbare lamp en lagere kelvin boven de eettafel, die ons een diner bij kaarslicht gevoel geeft. Doordat de lamp dimbaar is, kun je het ‘dineren bij kaarslicht gevoel’ heel makkelijk feller zetten en transformeren in een productieve werkomgeving. 

Pro tip: hartstikke leuk al die hippe, zwarte keukens, maar donkere ruimtes absorberen ook een hoop licht. Wanneer jouw keuken van een donkere kleur is voorzien, dien je dus extra verlichting toe te voegen en eventueel een subtiele kleur op de muren aan te brengen, bijvoorbeeld RAL 9010. 

De slaapkamer – rustgevend en gezellig

Voor het maken van een lichtplan voor de slaapkamer ga je hetzelfde te werk. Je start met het maken van een plattegrond inclusief alle meubels en alle elektriciteitspunten. Voor de typen verlichting kun je denken aan het volgende:

1. Basisverlichting – Kies het centrale punt waar de basisverlichting komt te hangen en teken dit uit op de plattegrond. Ga je voor een plafondlamp, kroonluchter of hanglamp?
2. Functionele verlichting – denk aan een nachtlampje of een staande lamp die je nodig hebt om een donker hoekje te verlichten – bijvoorbeeld bij de kledingkast of leeshoek.
3. Sfeerverlichting: denk aan boho lichtslingers boven het bed of mooie wandlampen voor een spannend contrast op de muur.

Hoeveel licht heb je nodig in de slaapkamer?

Over het algemeen wordt geadviseerd om 300 lux per vierkante meter voor de slaapkamer aan te houden. Is je slaapkamer 15 vierkante meter? Dan betekent dit dat je 4500 lumen nodig hebt

De badkamer – helder en functioneel

Net als bij de keuken, maak je hier ook een plattegrond waarin je alle info opneemt. Nog wat punten om op te letten in de badkamer:

Punt 1: plukken, smeren, scheren en opmaken

Veel Nederlandse badkamers zijn niet voorzien van ramen. Even epileren of opmaken gebeurt in dit geval vaak op een lichtere plek waar wél ramen zijn. Onnodig, want met de juiste verlichting in je badkamer kun je de typische badkameractiviteiten weer gewoon in deze ruimte uitvoeren. Hiervoor kun je het beste met spots en spiegelverlichting werken. Handig is om ook voor flexibele verlichtingspunten te zorgen–flexibel als in beweeg- en kantelbaar. 

Let op: zorg dat de spots niet op de spiegel zijn gericht–dit zorgt namelijk voor irritante reflecties. 

Punt 2: pure ontspanning

Voor veel mensen is de tijd in de badkamer ook een moment van ontspanning. Denk aan heerlijk badderen of jezelf verwennen met een uitgebreid verzorgingsritueel. Op dit soort momenten draagt de werkverlichting nou niet bepaald bij aan een rustgevende zen sfeer. Zorg dus dat je de basisverlichting dimbaar maakt zodat je deze aan de activiteit kunt aanpassen. Ook kun je wat dimbare ledstrips toevoegen als sfeervol accent. Bijvoorbeeld bij het bad of de spiegel. 

5 tips voor het optimaliseren van je lichtplan

Of je zelf een plan maakt of dit liever uitbesteedt, is natuurlijk persoonlijk. Ook ligt het helemaal aan de tijd, energie en middelen die je in dit project wil stoppen. Wij denken in ieder geval dat het geen kwaad kan om zelf een start te maken. Dit doe je door grofweg de verschillende stappen na te lopen en alvast wat lampen uit te zoeken die passen bij jouw woon- en leefstijl. 

Ga je er helemaal zelf voor? Lekker bezig! Hieronder hebben we nog wat tips opgesomd die je kunt meenemen tijdens je project.

Houd rekening met alle gezinsleden bij het maken van een lichtplan

Of je 65 of 25 bent scheelt een hele hoop op verlichting gebied. Zo heeft de eerstgenoemde 3,5 keer meer licht nodig dan een twintiger. Goed om rekening mee te houden dus, vooral wanneer je samenwoont met gezinsleden van verschillende leeftijden. In dit geval zijn dimmers je beste vriend. 

Dimmers – Pas je verlichting aan op verschillende momenten van de dag

En over dimmers gesproken: als het even kan, gewoon sowieso doen. Want een dimmer kan die ene lamp fel genoeg maken om bij te werken, maar ook sfeervol genoeg om bij te dineren. Een echte multitasker dus, wat jou weer een hoop extra lampen, ruimte en geld scheelt.

Creëer een ruimtelijk effect met de juiste verlichting

In ons kleine kikkerlandje zijn de huizen ook van bescheiden formaat. Gelukkig zijn er genoeg trucjes om onze ‘huisjes’ optisch groter te laten lijken. Zo kun je met indirecte verlichting de ruimte groter doen aanvoelen. Want doordat het licht van deze lampen via hun lichtbron tegen de muur of het plafond weerkaatsen, ontstaat er een ruimtelijk effect. 

Benadruk verschillende hoogtes voor meer diepte

Een andere manier om een ruimte optisch groter te laten lijken, is door de hoogtes te benadrukken. Denk aan een tafellamp op een hoger wandmeubel, of een accentlicht boven een hoger opgehangen schilderij. Wil je jouw inrichting ook wat speelser maken? Dan is het juist leuk om lampen in verschillende hoogtes met elkaar te combineren. 

Houd rekening met natuurlijke lichtinval bij het maken van je lichtplan

Net hadden we het al even over het effect van licht in je interieur. Natuurlijke lichtinval zorgt voor een prettige sfeer in huis. Zorg er daarom voor dat er genoeg licht binnen kan komen – denk aan lage of geen meubels voor de ramen, het terugsnoeien van struiken en door bijvoorbeeld het strategisch plaatsen van een spiegel om meer licht te weerkaatsen.

FAQ: technische begrippen uitgelegd bij het maken van een lichtplan

Nog even wat technische begrippen die je veel zal tegenkomen tijdens het opstellen van je plan voor de keuken en badkamer:

Wat betekent Kelvin?

Kelvin is de aanduiding voor de kleurtemperatuur. Hoe hoger de eenheid Kelvin (k), hoe kouder en witter. Andersom geldt hoe lager het aantal Kelvin, hoe warmer en geler het licht is. Bij de sfeer soort zal de ‘k’ dus lager liggen dan bij functionele soort.

Wat betekent Watt?

Watt is de hoeveelheid energie die een lamp verbruikt. Bij ledlampen ligt dit watt percentage lager.

Wat zijn lumen?

Lumen is de hoeveelheid licht die een lamp uitstraalt.

Wat betekent de IP-waarde?

International Protection rating (IP) is een samenvoegsel waarbij het eerste cijfer staat voor bescherming tegen stof en de tweede voor bescherming tegen vocht en water. Bij binnenverlichting is geen extra bescherming nodig, in dit geval is een IP-waarde van 20 vaak al voldoende. 

Wat houden de energielabels bij lampen in?

Een energie label geeft aan hoe energiezuinig een lamp is in vergelijking tot andere lampen. Dit wordt aangeduid in letters: A++ (heel zuinig) tot G (totaal niet zuinig).

Realiseer je lichtplan bij Westwing

De verlichting in huis is dus allesbepalend. Koken in een keuken vol schemerige sfeerverlichting zal de smaak van je huisgemaakte gerechten waarschijnlijk niet ten goede doen. Evenzo geldt dat opmaken in de badkamer met slechte verlichting kan leiden tot een aangemeten look die een zesjarig kind op je gezicht heeft getoverd. Geen goed plan dus. 

Maar ook andersom, een teveel aan praktisch, fel licht, is niet fijn. Zo wordt dat ontspannende bad na een lange dag een stuk minder relaxed, en ook wanneer je eetgedeelte in de keuken zit kan dit een flinke sfeerspons zijn.

Het maken van een lichtplan is dus écht essentieel voor het woongemak en de sfeer in huis. Het opzetten van dit plan is niet iets wat je even tussendoor doet. Aan de tekentafel zitten, de ruimtes analyseren en afwegingen maken dus.

De 3 trending lijnen van de Westwing Collection

Zoals we eerder al benoemden creëer je een harmonieuze look door de verlichting op elkaar af te stemmen Vandaar dat we ook in onze eigen Westwing Collection verschillende lijnen uitbrengen. Zo shop je altijd de perfecte combinatie! Ben je benieuwd naar de bestsellers? Hieronder delen we ze. Welke lijn is jouw favoriet?

1. Cecilia – perfect voor een boho touch

2. Kenzie – voor een luxe design uitstraling

3. Beau – licht & luchtig in een Scandi interieur

(verkrijgbaar in maar liefst vier verschillende kleuren)